| 568 Est nemus Haemoniae, praerupta quod undique claudit |
| 569 silva: vocant Tempe; per quae Peneos ab imo |
| 570 effusus Pindo spumosis volvitur undis |
| 571 deiectuque gravi tenues agitantia fumos |
| 572 nubila conducit summisque adspergine silvis |
| 573 inpluit et sonitu plus quam vicina fatigat. |
| 574 Haec domus, haec sedes, haec sunt penetralia magni |
| 575 amnis, in his residens facto de cautibus antro |
| 576 undis iura dabat nymphisque colentibus undas. |
| 577 Conveniunt illuc popularia flumina primum, |
| 578 nescia, gratentur consolenturne parentem, |
| 579 populifer Sperchios et inrequietus Enipeus |
| 580 Apidanosque senex lenisque Amphrysos et Aeas, |
| 581 moxque amnes alii, qui, qua tulit inpetus illos, |
| 582 in mare deducunt fessas erroribus undas. |
| 583 Inachus unus abest imo que reconditus antro |
| 584 fletibus auget aquas natam que miserrimus Io |
| 585 luget ut amissam. Nescit, vitane fruatur |
| 586 an sit apud manes; sed quam non invenit usquam, |
| 587 esse putat nusquam atque animo peiora veretur. |
| 588 Viderat a patrio redeuntem Iuppiter illam |
| 589 flumine et "o virgo Iove digna tuoque beatum |
| 590 nescio quem factura toro, pete" dixerat " umbras |
| 591 altorum nemorum" - et nemorum monstraverat umbras - |
| 592 "dum calet, et medio sol est altissimus orbe! |
| 593 Quodsi sola times latebras intrare ferarum, |
| 594 praeside tuta deo nemorum secreta subibis, |
| 595 nec de plebe deo, sed qui caelestia magna |
| 596 sceptra manu teneo, sed qui vaga fulmina mitto. |
| 597 Ne fuge me!" Fugiebat enim. Iam pascua Lernae |
| 598 consitaque arboribus Lyrcea reliquerat arva, |
| 599 cum deus inducta latas caligine terras |
| 600 occuluit tenuitque fugam rapuitque pudorem. |
| 601 Interea medios Iuno despexit in Argos |
| 602 et noctis faciem nebulas fecisse volucres |
| 603 sub nitido mirata die, non fluminis illas |
| 604 esse nec umenti sensit tellure remitti. |
| 605 Atque suus coniunx ubi sit, circumspicit, ut quae |
| 606 deprensi totiens iam nosset furta mariti. |
| 607 Quem postquam caelo non repperit, "aut ego fallor |
| 608 aut ego laedor!" ait delapsaque ab aethere summo |
| 609 constitit in terris nebulasque recedere iussit. |
| 610 Coniugis adventum praesenserat inque nitentem |
| 611 Inachidos vultus mutaverat ille iuvencam. |
| 612 Bos quoque formosa est. Speciem Saturnia vaccae, |
| 613 quamquam invita, probat nec non, et cuius et unde |
| 614 quove sit armento, veri quasi nescia quaerit. |
| 615 Iuppiter e terra genitam mentitur, ut auctor |
| 616 desinat inquiri: Petit hanc Saturnia munus. |
| 617 Quid faciat? Crudele suos addicere amores, |
| 618 non dare suspectum est. Pudor est, qui suadeat illinc, |
| 619 hinc dissuadet amor. Victus pudor esset amore, |
| 620 sed leve si munus sociae generisque torique |
| 621 vacca negaretur, poterat non vacca videri! |
| 622 Paelice donata non protinus exuit omnem |
| 623 diva metum timuitque Iovem et fuit anxia furti, |
| 624 donec Arestoridae servandam tradidit Argo. |
| 625 Centum luminibus cinctum caput Argus habebat, |
| 626 inde suis vicibus capiebant bina quietem, |
| 627 cetera servabant atque in statione manebant. |
| 628 Constiterat quocumque modo, spectabat ad Io , |
| 629 ante oculos Io, quamvis aversus, habebat. |
| 630 Luce sinit pasci; cum sol tellure sub alta est, |
| 631 claudit et indigno circumdat vincula collo. |
| 632 Frondibus arboreis et amara pascitur herba. |
| 633 Proque toro terrae non semper gramen habenti |
| 634 incubat infelix limosaque flumina potat. |
| 635 Illa etiam supplex Argo cum bracchia vellet |
| 636 tendere, non habuit, quae bracchia tenderet Argo, |
| 637 conatoque queri mugitus edidit ore |
| 638 pertimuitque sonos propriaque exterrita voce est. |
| 639 Venit et ad ripas, ubi ludere saepe solebat, |
| 640 Inachidas: Rictus novaque ut conspexit in unda |
| 641 cornua, pertimuit seque exsternata refugit. |
| 642 Naides ignorant, ignorat et Inachus ipse, |
| 643 quae sit. At illa patrem sequitur sequiturque sorores |
| 644 et patitur tangi seque admirantibus offert. |
| 645 Decerptas senior porrexerat Inachus herbas: |
| 646 Illa manus lambit patriisque dat oscula palmis |
| 647 nec retinet lacrimas et, si modo verba sequantur, |
| 648 oret opem nomenque suum casusque loquatur; |
| 649 Littera pro verbis, quam pes in pulvere duxit, |
| 650 corporis indicium mutati triste peregit. |
| 651 "Me miserum!" exclamat pater Inachus inque gementis |
| 652 cornibus et nivea pendens cervice iuvencae |
| 653 "me miserum!" ingeminat. "Tune es quaesita per omnes, |
| 654 nata, mihi terras? Tu non inventa reperta |
| 655 luctus eras levior! Retices nec mutua nostris |
| 656 dicta refers , alto tantum suspiria ducis |
| 657 pectore , quodque unum potes , ad mea verba remugis! |
| 658 At tibi ego ignarus thalamos taedasque parabam, |
| 659 spesque fuit generi mihi prima , secunda nepotum . |
| 660 De grege nunc tibi vir , nunc de grege natus habendus . |
| 661 Nec finire licet tantos mihi morte dolores; |
| 662 sed nocet esse deum, praeclusaque ianua leti |
| 663 aeternum nostros luctus extendit in aevum." |
| 664 Talia maerenti stellatus submovet Argus |
| 665 ereptamque patri diversa in pascua natam |
| 666 abstrahit . Ipse procul montis sublime cacumen |
| 667 occupat, unde sedens partes speculatur in omnes . |
| 668 Nec superum rector mala tanta Phoronidos ultra |
| 669 ferre potest natumque vocat, quem lucida partu |
| 670 Pleias enixa est letoque det imperat Argum . |
| 671 Parva mora est alas pedibus virgamque potenti |
| 672 somniferam sumpsisse manu tegumenque capillis . |
| 673 Haec ubi disposuit, patria Iove natus ab arce |
| 674 desilit in terras. Illic tegumenque removit |
| 675 et posuit pennas, tantummodo virga retenta est: |
| 676 Hac agit, ut pastor, per devia rura capellas |
| 677 dum venit abductas, et structis cantat avenis . |
| 678 Voce nova captus custos Iunonius "at tu, |
| 679 quisquis es , hoc poteras mecum considere saxo" |
| 680 Argus ait; "neque enim pecori fecundior ullo |
| 681 herba loco est , aptamque vides pastoribus umbram." |